VĂN ÁN 1 (CHÍNH VĂN):

Mặt trời ở Tấn Châu gay gắt chói chang, đây đã là nơi thứ năm ta lưu lạc đến.

Một trận dịch sâu kéo đến che lấp cả bầu trời, khiến ruộng nhà ta mất trắng.

Ta bán mình.

Người buôn nô hỏi ta:

"Ngươi có biết chúng ta làm gì không?"

Ta nghiêm túc gật đầu, nói với bọn họ:

"Bán tiếng cười, bán thân, nhưng dù thế nào cũng còn hơn chếc đói ở nhà."

Bọn họ cười, khen ta có nhận thức.

Nhưng họ quên mất rằng, có những chuyện, chỉ có nhận thức thôi thì không đủ.

Ta như một món hàng, bị kéo từ Bắc xuống Nam, từ Đông sang Tây, nhưng không ai chịu mua.

Đi ngang qua thanh lâu, người ta chê ta không đủ xinh đẹp.

Đưa đến phủ quan lại, người ta chê ta quá thô kệch.

Bị đổi chủ hết lần này đến lần khác, cuối cùng ta bị bán cho nhà họ Cố ở Tấn Châu.

"Cũng đừng trách bọn ta nhẫn tâm.

Bọn ta cũng muốn tìm cho ngươi một gia đình tử tế lắm chứ.

Nhưng ngươi cũng thấy rồi đó, chỗ tốt chẳng ai cần ngươi, chẳng lẽ để ngươi đè nặng lên tay bọn ta sao?"

Thời thế khó khăn, bọn họ cũng chẳng dễ dàng gì.

Một chiếc xe lừa kéo ta đi qua năm châu huyện, mất hơn nửa năm ròng rã.

Đến nỗi con lừa cũng gầy trơ xương, vậy mà vẫn không ai muốn mua ta.

"Nhà họ Cố tuy có chút hung hãn, nhưng làm nghề tiêu cục, nhiễm chút khí phách giang hồ cũng là điều tất yếu.

Vào rồi thì ngoan ngoãn nghe lời, chưa biết chừng vẫn còn đường sống."

(*Tiêu cục: nơi cung cấp dịch vụ hộ tống hàng hóa và bảo tiêu thời xưa.)

Dứt lời, người buôn nô ném ta xuống xe, vung roi đi thẳng.

Trước khi đi, hắn còn giả vờ dùng tay lau vài giọt nước mắt.

Ta phủi bụi bẩn trên người, ngẩng đầu nhìn lên.

Trước mặt ta, hai gã đại hán lực lưỡng đứng chặn ở cổng hông, cả người mặc đồ đen, cơ bắp cuồn cuộn.

Gã cao hơn có một vết sẹo dài ba tấc trên mặt, trông vô cùng đáng sợ.

Nghe nói, nhà họ Cố có quan hệ sâu rộng với quan phủ Tấn Châu.

Lão gia nhà họ Cố hành nghề bảo tiêu mười năm, chưa từng mắc sai sót, thủ đoạn tàn nhẫn, ngay đến cả hắc bạch lưỡng đạo cũng phải nể mặt.

Dần dần, nhà họ Cố chen chân vào đủ loại sinh ý, dưới trướng nuôi hơn bảy mươi người, nhìn từ xa đen kịt cả một góc phố.

Tòa nhà này chiếm trọn cả một dãy phố, nhưng trên con đường rộng lớn ấy, không một bóng người qua lại.

Xem ra, chẳng ai dám dây vào gia đình này.

*

"Hàng mới sao? Còn không mau vào!"

Gã đại hán cao lớn trừng đôi mắt to như mắt trâu, gầm lên với ta.

Gã kia lại cười lạnh, chậm rãi trách mắng:

"Ngươi lại thô lỗ rồi, thế này thì lấy đâu ra vợ đây?"

Rồi hắn quay sang ta, nở nụ cười đầy thịt, nửa như trêu chọc, nửa như đe dọa:

"Cô bé ngoan, mau vào đi, đừng để chủ nhân phải chờ lâu."

Một người đáng sợ hơn người kia.

Trong lòng đầy bất an, ta tuyệt vọng quay đầu nhìn bầu trời ngoài cổng.

Chẳng qua chỉ là từ địa ngục này, rơi xuống địa ngục khác mà thôi.

Ta nghiến răng, bước vào.

*

Lần này, nhà họ Cố mua về ba cô gái, là Phan Nhi, Nhị Nha, và ta.

Trong đó, ta nhỏ tuổi nhất, chỉ mới mười hai.

Mụ quản gia họ Lý bước qua bước lại, giọng chậm rãi giới thiệu quy củ nhà họ Cố.

Khi bà ta đi ngang qua ta, bà bỗng dừng chân, nhìn ta từ trên xuống dưới.

Lại bị trả hàng nữa sao?

Ta thầm nghĩ.

Nhưng không ngờ, bà ta lại thở dài, nhẹ giọng bảo:

"Gầy quá."

*

Lúc mới đến nhà họ Cố, ta ốm yếu vàng vọt, gầy trơ cả xương.

Lý ma ma nắm tay ta, dẫn ba người chúng ta đến một viện rộng lớn:

"Ăn một bữa no đã, không có sức thì làm sao làm việc?"

Nhìn bát cơm trắng, ta thoáng sững sờ.

Lần cuối cùng ta được ăn no, là khi nào nhỉ?

Ta ngẫm nghĩ, chắc đã bốn năm rồi.

Khi đó, mẹ ta vẫn còn sống.

Trước lúc lâm chung, mẹ đã đổi tên ta thành ‘Thám Diệp’.

Nó có nghĩa là ngoan ngoãn, nghe lời.

Ta hiểu tâm tư của bà.

Bà muốn ta biết điều, để sau này có thể sống yên ổn dưới tay kế mẫu.

Nhưng cha ta đã sớm tư thông với Vương quả phụ - người bán rượu trong làng.

Chỉ đợi mẹ ta trút hơi thở cuối cùng, để chính thức rước ả vào cửa.

Giấy tiền trong tang lễ của mẹ còn chưa quét sạch, Vương quả phụ đã vác tay nải đến cửa.

"Diệp nhi à, từ nay ta chính là mẹ của con. Con phải nghe lời ta."

Ta đứng chặn cửa, vung ghế đập vỡ đầu ả.

Cái tên "Thám Diệp" này, xưa nay chưa từng áp chế nổi ta.

*

Quá khứ như khói, khiến mắt ta cay xè.

Ta nuốt nước mắt vào trong, cùng cơm mà nuốt xuống bụng.

Ta ăn ba bát liền.

Chẳng có gì đáng khóc cả.

Ít nhất bây giờ ta đã có cơm trắng để ăn, mẹ ta trên trời cũng có thể an tâm rồi.

Nuốt những miếng cơm dẻo mềm, cảm giác thoả mãn từ chân lan lên đến tim, sự bất an trong lòng cũng dần biến mất.

Cơm trắng mềm dính, Lý ma ma than thở trù nương trong phủ càng ngày càng lười.

Còn ta, chỉ cần có cơm ăn, thì cơm nào cũng thơm.

Ăn với dưa muối, một bát rồi lại một bát— thật ngon!

Sau đó, chúng ta bị dẫn đến một tiểu viện khác.

Lý ma ma căn dặn:

"Các ngươi phải cẩn thận.

Chủ nhân nhà chúng ta làm ăn trên lưỡi đao đầu thương, mắt không chứa nổi hạt cát đâu."

Chúng ta sợ hãi run rẩy, cúi đầu bước theo bà ta.

Phu nhân nhà họ Cố tựa người vào chiếc ghế thái sư, trông có vẻ rất giỏi đánh đấm.

Dù mặc y phục của một phu nhân khuê các, nhưng khí chất trên người bà lại khiến ta có cảm giác chỉ cần đứng dậy là có thể xách thương lên ngựa, một nhát một mạng.

Trái lại, công tử nhà họ Cố đứng phía sau bà ấy, mặc một chiếc áo bông màu trắng ánh trăng, hai tay buông thõng, trông có vài phần phong thái thế gia công tử.

"Thiếu gia trông có vẻ hòa nhã quá."

Nhị Nha cúi đầu thì thầm.

"Đúng vậy đúng vậy, sách có nói 'quân tử đoan chính', chắc là kiểu người như thế này."

Phan Nhi là người duy nhất biết chữ trong ba đứa chúng ta, mấy lời văn vẻ này chỉ có nàng mới nói được.

Ta ngấm ngầm phản bác trong lòng:

"Hừ, nếu ta sinh ra trong gia đình giàu có, ta cũng sẽ như vậy thôi."

Không biết vì sao, ta càng quan sát Cố công tử, càng thấy hắn trông già dặn quá mức, vô cùng không vừa mắt.

Phu nhân hờ hững nói:

"Khiêm nhi, con xem ai hợp mắt thì chọn một người về phòng hầu hạ đi."

Phan Nhi đứng cạnh ta ưỡn thẳng lưng, còn khẽ lắc eo vài cái.

Hầu hạ công tử có lẽ là một việc tốt, ta cũng bắt chước làm theo.

Nhưng đột nhiên, trong bụng ta cuộn lên một trận quặn thắt, dịch chua trào lên cổ họng—

Ta nôn ra.

Nôn thẳng lên chiếc áo bông trắng ánh trăng của Cố công tử.

Hỏng rồi.

Bữa cơm no hiếm hoi này, hóa ra lại là bữa cơm đoạn đầu đài của ta.

Mà quan trọng hơn là…

Ta còn nôn ra nữa kìa, thật đáng tiếc!

VĂN ÁN 2 (NGOẠI TRUYỆN: CỐ KHIÊM)
 

GIỚI THIỆU:

Ta ngâm mình trong thùng tắm.  

Bỗng dưng, khóe mắt thoáng thấy một cái đầu nhỏ đang thò ra, lén lút nhìn ta tắm.  

Là Diệc Trân, tiểu nha hoàn mà ta nuôi trong nhà.  

Giỏi lắm, nha đầu ngoan, động tác quá thuần thục, xem chừng đã là kẻ tái phạm nhiều lần.  

Thì ra trong khoảng thời gian ta không nhìn thấy, nàng chính là hầu hạ bổn thiếu gia theo cách này đây. 

[...]